Ban yêu nghệ thuật thân mến, một triển lãm tranh đồ sộ sắp được diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh ra mắt những tác phẩm bị thất lạc của cố họa sĩ Trần Phúc Duyên.
“Triển lãm Họa duyên tương ngộ” được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật Quang San sẽ trưng bày hơn 100 tác phẩm tranh sơn mài, tranh lụa, tranh khắc gỗ và phác thảo được họa sĩ Trần Phúc Duyên vẽ từ khi tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Đông Dương. Kể từ khi họa sĩ Trần Phúc Duyên qua đời, toàn bộ tác phẩm và tài liệu, sổ sách liên quan của ông được lưu tại một nhà kho ở ngoại ô thủ đô Bern (Thụy Sĩ). Đến năm 2018, số tác phẩm này được hai nhà sưu tập Phạm Quốc Đạt và Lê Quang Vinh mua lại và mang về Việt Nam để làm triển lãm tranh.
Trần Phúc Duyên là người yêu thích hội hoạ từ bé, ông quyết tâm theo nghề vẽ mặc dù không hoàn toàn nhận được sự đồng thuận và ủng hộ từ gia đình. Ông thi đỗ vào trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương chuyên khoa Sơn mài năm 1942 (Khoá 16). Các thời kỳ sáng tác của Trần Phúc Duyên có thể chia ra làm ba giai đoạn chính: 1945 – 1954: Sơn mài đồng nhất; 1954 đến cuối những năm 1970: Sơn mài sáng; và từ cuối những năm 1970 đến năm 1993: Sơn mài thủy mặc. Sống và sáng tác ở nước ngoài trong nhiều năm, nhưng các đề tài yêu thích của ông luôn là các đề tài Việt Nam, đặc biệt là phong cảnh Bắc bộ và trung du, các cô gái tân thời Việt Nam trong những tà áo dài đằm thắm. Vào những năm cuối đời ông đưa bút pháp thủy mặc vào nghệ thuật sơn mài và sáng tác nhiều những bức tranh trừu tượng.
(Poster sự kiện nghệ thuật, nguồn ảnh từ trang facebook giám tuyển Ace Lê)
Trong cuộc triển lãm tranh lần này, các tác phẩm nghệ thuật được sắp xếp dưới sự cố vấn của giám tuyển, nhà nghiên cứu nghệ thuật Ace Lê. Giám tuyển Ace Lê chia sẻ:
“Khởi nguồn từ cuộc gặp gỡ định mệnh của nhà sưu tập Phạm Lê và kho di sản bị lãng quên suốt nhiều thập kỷ tại Thụy Sỹ, đây là chặng cập bến của chuyến hồi hương kỳ diệu. Xuyên suốt sự nghiệp, Trần Phúc Duyên đã có hơn 20 trưng bày lớn nhỏ ở cả Việt Nam và châu Âu, nhưng đây là triển lãm có quy mô phổ quát và đồ sộ nhất, với hầu hết các tác phẩm lần đầu được ra mắt công chúng trong nước.
Tác phẩm Phong cảnh mạn ngược
Và giao ngộ đặc biệt nhất có lẽ được ẩn trong kết hợp Đông-Tây đặc trưng trong cả kỹ thuật, đề tài và triết lý chỉ có trong sáng tác của Trần Phúc Duyên. Ông là người đầu tiên khéo léo hòa quyện cả hội họa hàn lâm của Tây phương và lối vẽ thủy mặc văn nhân họa của Đông phương, đem bày lên mặt tranh sơn mài Việt. Sau nửa thế kỷ miệt mài nghiền ngẫm và thực hành, họa sĩ đã chắt lọc ngôn ngữ thị giác từ tạo hình trang trí xuống còn trừu tượng tối giản, thông qua đó nâng tầm biểu đạt của sơn mài Việt lên cùng đẳng cấp với sơn dầu phương Tây.
Bất chấp khoảng cách địa lý và thiếu thốn về tài nguyên, Trần Phúc Duyên dành trọn đời mình cho công cuộc nghiên cứu, thử nghiệm và sáng tạo với sơn mài, và thành công trong việc đưa sơn mài đi từ mỹ nghệ tới mỹ thuật. Ông là vầng trăng sáng về tài năng và lòng nghiêm cẩn với nghề. Triển lãm này, hy vọng phần nào lan tỏa được vầng hào quang ấy về với cố hương”.
Triển lãm nghệ thuật Họa duyên tương ngộ sẽ diễn ra từ ngày 22-7 đến 6-8, tại Bảo tàng nghệ thuật Quang San (189B/3 Nguyễn Văn Hưởng, phường Thảo Điền, thành phố Thủ Đức, TP.HCM).
Biên tập: Andrew Nguyen
Thông tin sự kiện tại: TRIỂN LÃM TRANH “HỌA DUYÊN TƯƠNG NGỘ” / “FATED ENCOUNTERS” - NHỮNG TÁC PHẨM TIÊU BIỂU CỦA HỌA SĨ TRẦN PHÚC DUYÊN