Không thiếu các bản sao sau Michelangelo được chào bán trong những cuộc đấu giá Bậc Thầy Cổ Xưa, nhưng tác phẩm “Người theo dõi Michelangelo” trong phiên bán đấu giá của Dorotheum ở Vienna thì khác hẳn. Ban đầu, bức tranh rất lớn, cao hơn 2,5m và được tạo thành từ nhiều mẩu giấy. Có vẻ là bức tranh biếm họa, một công cuộc chuẩn bị để chuyển một thiết kế lên một bề mặt được vẽ bích họa. Một số phần đã bị xây xát, nhưng vẫn hiện lên đầy sức sống và tự tin. Tác phẩm cũng được sơn một phần, với những nét vẽ to và đậm. "Tempera", danh mục cho biết. Michelangelo vẽ bằng nhiệt độ. Thật khó tin chúng có thể trở nên như vậy…
Tôi phóng to hơn nữa. Hình dáng to lớn, có râu, gối đầu trên tay là nhà tiên tri Jeremiah từ trần nhà nguyện Sistine. Anh ta nhìn xuống dưới theo cách ảm đạm, được cho là đang tiếc thương cho sự sụp đổ của Jerusalem, nhưng người trông nom từ lâu đã được công nhận là một bức chân dung tự họa và được cho là phản ánh sự tuyệt vọng của Michelangelo khi bị buộc phải đi sơn trần nhà. Và thật thú vị, có sự khác biệt giữa Jeremiah trong bức vẽ và trên trần nhà; tay trái của anh ấy đặt nhiều hơn về bên phải, vai của anh ở một vị trí khác, cũng như ánh mắt, hay thậm chí cả bàn chân của anh ấy. Tại sao một người sao chép lại vẽ ra như này?
Tác phẩm Nhà tiên tri Jeremiah của Dorotheum bởi một “Người theo dõi Michelangelo” (trái) và phiên bản trên trần Nhà nguyện Sistine
Thuộc sở hữu của Dorotheum
Không có bức vẽ phác thảo lớn nào từ Nhà nguyện Sistine tồn tại. Nhưng tôi khám phá ra rằng người ta đã phát hiện ra bốn thùng giấy trong một chiếc rương sau khi Michelangelo qua đời. Người được mô tả là một người đàn ông có kích thước như người thật. Bây giờ tôi thấy thực sự phấn khích. Liệu bản vẽ Dorotheum có được ghi lại trong tài sản của Michelangelo? Một bức chân dung tự họa, có lẽ là lý do tại sao Michelangelo quyết định giữ nó? Và tôi có cơ hội mua nó chỉ với 6.000€ không?
Tôi đã đặt một chuyến bay đến Vienna. Và nói với vợ mình lý do tại sao, đặt cược cả trang trại (thực ra là trang trại của cô ấy) vào kẻ ngủ quên cả đời. Dorotheum là một trong những tổ chức đấu giá yêu thích của tôi, và tôi rất vui vì có lý do để ghé thăm. Những căn phòng đẹp đẽ biến nó thành nơi tốt nhất trên thế giới để trưng bày những bức tranh của những Bậc Thầy Cổ Xưa cho việc mua bán. Tất cả mọi thứ rất ổn, ngay cả những bản sao. Khi tôi đến đó, bức vẽ đã được treo lên cao, và tôi phải cố nhìn thoáng qua chân của Jeremiah. Tôi hầu như không biết gì về các bức vẽ của Bậc Thầy Cổ Xưa, nhưng tôi nghĩ chúng thực sự rất tốt.
Trở về nhà và tiếp tục nghiên cứu. Bảo tàng Anh có một trong bốn thùng giấy do Michelangelo lưu giữ, được gọi là The Epifania. Phim hoạt hình từng thuộc về Thomas Lawrence, một nhà sưu tập đáng kể các bức vẽ của Michelangelo, người đã mua trực tiếp từ những người thừa kế của Michelangelo. Nhìn vào bộ sưu tập của Lawrence, tôi thấy rằng anh ấy có một bản sao cỡ lớn, bằng sơn dầu, cũng vẽ Jeremiah của một hoạ sĩ tên là William Bewick. Và sau đó, trước sự ngạc nhiên của tôi, tôi đã tìm thấy một hình ảnh về bản sao của Bewick trên mạng và thấy rằng nó mô phỏng gần như chính xác bức vẽ Dorotheum, bao gồm cả những điểm khác biệt so với bức Jeremiah của Michelangelo trên trần nhà Sistine đã hoàn thiện.
Trong khoảng một phút, tôi nghĩ mình có thể đã bẻ khóa nó. Lawrence có sở hữu bản vẽ gốc không và nó đã bị Bewick sao chép? Liệu tôi có thể lần theo dấu vết của bức vẽ trong Dorotheum đến tận những người thừa kế của Michelangelo không, và đó có phải là bức được liệt kê trong kho của họa sĩ không?
Dĩ nhiên là không. Hóa ra Lawrence đã gửi Bewick đến Rome vào năm 1826 để sao chép trần nhà nguyện Sistine. Những lá thư của Bewick tiết lộ cách ông được phép dựng giàn giáo và bắt đầu tạo ra những bản sao của mình bằng sơn dầu, cho đến một ngày Giáo hoàng phàn nàn về mùi sơn. Vì vậy, Bewick quyết định làm phim hoạt hình theo phong cách của Michelangelo, sử dụng nhiều mẩu giấy, với chất ủ không mùi. Và đó là phim hoạt hình bây giờ tại Dorotheum của ông. Sự tưởng tượng đã kết thúc. Tác phẩm được bán với giá 25.000 € - và không phải dành cho tôi.
Biên dịch: Vũ
Biên tập: Hiếu
https://www.theartnewspaper.com/2022/12/21/was-a-vienna-auctions-6000-copy-of-the-sistine-chapels-ceiling-actually-by-michelangelo